Buzziburglaan 14

Foto: Renk Knol 2000

Het in classicistische stijl opgetrokken witgepleisterde herenhuis was oorspronkelijk een éénlaags ‘appartementengebouw’ dat in 1829 gebouwd werd voor de familie Kobus, uitbaters van herberg ‘De Prins van Oranje’ aan de Hoofdstraat. Een gevelsteen linksonder in de voorgevel met de tekst ‘G.W. Kobus oud 6 jaar 7 mei 1829’ herinnert aan de eerste steenlegging. Bart Kobus huurde van de weduwe van P.J. van Oosthuyse, Margaretha de Jongh, de belendende hofstede Buzziburg, het huidige Buzziburglaan 16 (zie aldaar). Op het erf van deze boerderij werd op kosten van Albert Kobus een nieuw pand gebouwd. De verhuurster was met de bouw van dit pand accoord gegaan, mits het pand alleen werd gebruikt als een appartementengebouw voor zomer- en winterverblijf. Het nieuwe pand mocht geen bestemming krijgen als logement, koffiehuis, herberg of uitspanning. De naam Buzziburg is men in de loop van de negentiende eeuw ook gaan bezigen voor het appartementengebouw. Vanaf 1848 tot 1908 heeft jhr. P.P. van Gelre van Vrijberghe van Westenschouwen op Buzziburg gewoond, aanvankelijk in enkele kamers en vanaf 1853 in het hele huis. Van Vrijberghe was wethouder van de gemeente Rijsenburg en heeft uit eigen vermogen veel bijgedragen aan het welzijn van de kleine gemeente. In 1925 is in opdracht van de heer J.F. Maagdenberg Buzziburg door de firma Appels verbouwd. Dezelfde firma droeg ook zorg voor de verbouwing in 1932 waarbij een verdieping op het huis geplaatst werd en het huis het huidige aanzien kreeg. Het pand is later door de dames Maagdenberg weer een tijd lang uitgebaat als rustoord en pension.
Het rechthoekige pand bestaat uit twee bouwlagen onder een afgeplat schilddak. De ingang met classicistische omlijsting en drie zesruits schuifvensters met luiken in de voorgevel zijn een restant van het oude huis zonder verdieping. De lange rechterzijgevel gericht op de tuin is voorzien van een middenrisaliet bekroond door een fronton. Dit fronton was ook vóór de verbouwing van 1932 aanwezig maar zat een verdieping lager. Tuindeuren met roeden, bovenlichten en luiken geven toegang tot een terras omgeven door een balustrade. In het midden wordt de dubbele tuindeur geflankeerd door smalle zijlichten en bekroond door een getoogd bovenlicht. Op de verdieping zijn rondom vensters met draairamen aangebracht. De ramen hebben een roedenverdeling. Het middelste venster op de verdieping van de rechterzijgevel is breder uitgevoerd. Een ijzeren spijlenhek aan de straatzijde heeft op twee plaatsen een doorgang, gemarkeerd door vierkante gepleisterde hekpalen met de naam Buzziburg. In de tuin staan enkele solitaire bomen.
Bij het huis hoort een bakstenen schuur in neogotische stijl uit 1905, evenwijdig gelegen aan de Drieklinken. De schuur is voorzien van een hoog opgaand pannen zadeldak met gemetselde afdeklijst en heeft hoge inrijdeuren met een getoogd bovenlicht, waarboven smalle blindnissen en een hooiluik met rondboogbovenlicht zijn geplaatst. De schuur werd ontworpen door architect Alfred Tepe en stond oorspronkelijk in een weiland, genoemd Tepes tuin. Het weiland lag naast de kerk van Rijsenburg en liep door tot het huis Buzziburg. Tepe, die in die tijd aan het Kerkplein woonde, was eigenaar van het weiland.
Arch: BV-77; OADR nr. 174 (schuur). Lit: Harzing, 1973(a), p. 93; Steenwijk, 1993.
besluit: 08031994   categorie 1 M   dbr 55 56A
bron: Monumenten Inventarisatie Provincie Utrecht, 1996; Driebergen-Rijsenburg, Geschiedenis en Architectuur