Arnhemsebovenweg Zwitserse Brug

Ansichtkaart 1945 Collectie Ed Tiele

Deze houten brug is gelegen in een landschappelijk aangelegd gedeelte van het bos aan de noorzijde van de Arnhemsebovenweg. De bosweide met het witgeschilderde houten toegangshek in de as van Wethouder Verhaarlaan en de welvijvers de Grote en de Kleine Kom maken ook deel uit van deze aanleg. De landschappelijke aanleg is waarschijnlijk laat achttiende of vroeg negentiende eeuws. De eigenaar van het landgoed Sparrendaal, P.J. van Oosthuyse, noemt de brug rond 1810 al in een beschrijving van zijn park. De brug was mogelijk toen reeds in een rustieke stijl met ruw hout en boomstammen uitgevoerd. Ook elders werden dergelijke bruggen toegepast in landschappelijk aangelegde parken en bossen, zoals op het landgoed Nieuw-Amelisweerd in Bunnik. De Zwitserse brug, ook wel Hoge of Duivelsbrug genoemd, is opgetrokken in een rustieke stijl die aan Zwitserland herinnert. Zwitserland genoot in de negentiende eeuw een grote mate van populariteit.

De rijke bovenlaag van de bevolking bezocht dit land in toenemende mate om zijn kuuroorden en heilzame berglucht. De heuvelachtige en bosrijke omgeving van Driebergen riep associaties op met Helvetia, wat vaak leidde tot de realisatie van bouwwerken in Zwitserse stijl. De vele huizen geïnspireerd op het chalet zijn hier voorbeelden van. In 1906 bevond de brug zich in een dermate deplorabele staat dat de gemeente Rijsenburg zich genoodzaakt voelde de brug af te sluiten. Onder toezicht van gemeente-opzichter H.E. van Amerongen (1882-1964) werd de brug in 1907 door de firma W. Kok & Co. (met als enige firmant de timmerman A.J.W. Harzing!) in samenwerking met R. Kwint opgeknapt. Gezien de hoge kosten is de brug waarschijnlijk toen grotendeels vernieuwd.
De Zwitserse brug die twee kunstmatig opgeworpen heuvels verbindt, is opgebouwd uit een drietal plankiers, ondersteund door hoge jukken van boomstammen. De balustrade aan weerszijden bestaat uit waaiervormig geplaatste stammetjes. Onder de brug loopt tussen de twee heuvels een smalle waterloop. In 1989 is de brug gerenoveerd, waarbij het houtwerk wederom grotendeels vervangen is.
Arch: OADR 176,178 en 269. Lit: Craandijk, 1883, p. 208; Dokkum, 1900, p. 102; Kraal 1909, p. 71; Schilperoort, 1917, p. 308-311.
besluit: 02071996   categorie 2   dbr 2
bron: Monumenten Inventarisatie Provincie Utrecht, 1996; Driebergen-Rijsenburg, Geschiedenis en Architectuur