Introductie Gezichtslaan Driebergen
andere straat intro kaart foto’s ansichten luchtfoto woningmarkt
Een wijds uitzicht vanuit het huis, resp. van verre een aardig zicht op het huis. Dat was de bedoeling van de zgn. zichtas, de kaarsrechte laan voor en/of achter het huis. Ook het huis Sparrendaal had zo’n gezichtslaan. Sterker nog, die gezichtslaan was er al voordat het huis Sparrendaal werd gebouwd (1754). Op een gedetailleerde kaart, in 1718 vervaardigd door W. de Roy, ‘ingenieur en geswooren lantmeter ’s Hoofs van Utreght’ staat de gezichtslaan van Sparrendaal al ingetekend, eindigend in een groot sparrenbos. Precies op het midden van de laan liet Jacob van Berck ruim twee eeuwen geleden zijn buitenhuis bouwen, en wie anno 2000 vanuit de trouwzaal van Sparrendaal naar buiten kijkt, kan met de ogen die laan nog volgen, tot over de Arnhemsebovenweg. Alleen het deel aan de overzijde van de Arnhemsebovenweg heet nu Gezichtslaan, de fiets- en wandelweg achter Sparrendaal is naamloos. De tegenwoordige gezichtslaan is veel korter dan de oorspronkelijke laan; die liep door tot op de heide bij Austerlitz. Overigens kende de laan meer dan een gezicht, wel zestien! De Zestien Gezichten was de aanduiding voor een plek in het bos van Sparrendaal, ongeveer gelegen ter hoogte van de Jacob van Gaesbeeklaan, waar vanaf de oorspronkelijke gezichtslaan veertien kaarsrechte bospaden stervormig aftakten. Dat opende, met de noord- en zuidrichting van de laan meegeteld, zestien (ver)gezichten. Ook die situatie komt overigens al voor op de uit 1718 stammende kaart. In een raadsvergadering op 17 januari 1935 gaven B&W, sprekend over het exploitatieplan Van Waveren, al hun mening dat de gezichtslaan van Sparrendaal boven de Arnhemsebovenweg niet meer zou worden doorgetrokken. Dat vond het college geen verlies: “…Deze laan was vroeger mooi, maar is dat thans niet meer, zodat op behoud geen prijs hoeft te worden gesteld.” ’t Pakte toch anders uit, een half jaar later bleek er alsnog een stukje van die laan behouden te blijven, als verbindingslaan tussen de bovenweg en de Melvill van Carnbeelaan. Daarvoor bedachten B&W de naam Dwarslaan. Waarop de gemeenteraad er toch maar weer Gezichtslaan van maakte.
Overgenomen uit ‘Heg en Steg’ van Dick Steenwijk
Uitgeverij Stichting Kleine Geschiedenis van de Heuvelrug, 2000
isbn 90-6720-236-3